Alkohol, papierosy, zła dieta i nieodpowiedni tryb życia. To głównie te czynniki sprawiają, że w Polsce coraz więcej osób zmaga się z rakiem. Najczęściej chorują kobiety w wieku od 50 do 74 lat. U mężczyzn zaś najwięcej zachorowań odnotowuje się między 55. a 79. rokiem życia. Niemniej choroba ta nie zna litości, a jej ofiarą może paść każdy z nas, niezależnie od wieku. Dlatego dziś, w Międzynarodowym Dniu Walki z Rakiem przypominamy jak ważna jest profilaktyka.
Profilaktyka raka to pojęcie, które odnosi się do trzech obszarów związanych z ochroną przed nowotworami, są to: profilaktyka pierwszej fazy (tzw. pierwotna), profilaktyka drugiej fazy (tzw. wtórna) oraz prewencja trzeciorzędowa. Eksperci przekonują, że najistotniejszą rolę w ochronie przed chorobami nowotworowymi odgrywa profilaktyka pierwotna, której celem jest podejmowanie działań ograniczających wpływ czynników ryzyka na zdrowie człowiek. Do takich działań należą propagowanie zachowań prozdrowotnych i zdrowego stylu życia wśród społeczeństwa, a także szerzenie wiedzy dotyczącej onkologii.
Z danych przedstawionych na rządowej stronie wynika, że nowotwory złośliwe są drugim z najczęściej występujących powodów zgonów w Polsce. Zjawisko to jest szczególnie widoczne w populacji kobiet, w której od kilku lat nowotwory są najczęstszą przyczyną zgonów przed 65 rokiem życia, stanowiąc 31,7% zgonów młodych i 46,8% zgonów kobiet w średnim wieku. Zachodniopomorskie Centrum Onkologii w opublikowanym raporcie z 2019 roku przekonuje, że istnieją tego dwa znaczące powody:
– Województwo zachodniopomorskie, jak i cała Polska, podlega dwóm zjawiskom decydującym o wysokim zagrożeniu populacji nowotworami złośliwymi: wielkości ekspozycji na czynniki ryzyka, przede wszystkim dym tytoniowy, oraz brakiem do 2005 roku populacyjnych programów wczesnej diagnostyki dla nowotworów szyjki macicy, piersi i jelita grubego
Dane nie napawają optymizmem. Każdego roku nowotwory odpowiadają za około 25% zgonów w Polsce. W tym przygnębiającym zestawieniu wyprzedzają je tylko choroby układu krążenia. Problem ten nie dotyczy tylko Polski, bowiem nowotwory, jako choroba cywilizacyjna, opanowują cały świat. A z każdym rokiem ich liczba wzrasta. Dlatego tak ważne jest, abyśmy sami zmniejszali ryzyko wystąpienia choroby. Jakie podjąć działania w tym celu? Z odpowiedzią przychodzą zasady zawarte w europejskim kodeksie walki z rakiem:
- Nie pal
- Stwórz w domu środowisko wolne od dymu tytoniowego
- Utrzymuj prawidłową masę ciała
- Bądź aktywny fizycznie w codziennym życiu
- Przestrzegaj zaleceń prawidłowego sposobu żywienia
- Jeśli pijesz alkohol dowolnego rodzaju, ogranicz jego spożycie
- Unikaj nadmiernej ekspozycji na promienie słoneczne
- Chroń się przed działaniem substancji rakotwórczych w miejscu pracy
- Uważaj na wysoki poziom radonu w otoczeniu
- Karm piersią. Unikaj hormonalnej terapii zastępczej
- Zaszczep dziecko przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B i wirusowi brodawczaka ludzkiego – HPV
- Bierz udział w badaniach przesiewowych w celu wczesnego wykrywania raka jelita grubego, raka piersi i raka szyjki macicy!
Pamiętajmy również o osobach, które toczą tę, często nierówną, walkę z chorobą. Wsparcie drugiego człowieka w tym trudnym okresie życia jest nieocenione. Zdarza się, że nowotwory stają się nie tylko problemem natury zdrowotnej, ale też ekonomicznej. Leczenie bywa niezwykle kosztowne, często przekraczające możliwości wielu chorych i ich rodzin. Niedawno przybliżaliśmy historie dwóch mieszkanek naszego regionu, które również potrzebują tego wsparcia.
O losie małej Olgi pisaliśmy tutaj:
„Przebiegliśmy maraton, jednak musimy biec dalej”. Bal charytatywny na rzecz jedenastoletniej Olgi
Opowiedziana została także historia Magdaleny:
Czasu coraz mniej. Szansa na powrót do zdrowia jest tylko jedna