Zwiększenie wykorzystania niskoemisyjnego transportu miejskiego i poprawa stanu technicznego tras tramwajowych to główne cele projektu „Przebudowa torowisk tramwajowych w Szczecinie – etap II”.
Szczecin ma jedną z najbardziej rozwiniętych sieci tramwajowych w Polsce. Długość pojedynczego toru wynosi 119 km. Szczecińskie tramwaje przewożą rocznie 65 milionów pasażerów.
– II etap Torowej rewolucji obejmuje osiem zadań i 23 km kluczowych dla funkcjonowania miasta torowisk – informuje Wojciech Jachim, rzecznik prasowy spółki Tramwaje Szczecińskie. – Wartość inwestycji: 592,5 mln zł, z czego 356,2 mln zł. to dofinansowanie z Unii Europejskiej.
Wnioskodawcą i beneficjantem projektu jest Gmina Miasto Szczecin, a za jego realizację odpowiada spółka Tramwaje Szczecińskie (inwestor zastępczy)
Główne cele Torowej rewolucji
O co chodzi w tej Torowej rewolucji? Jak wyjaśnia Wojciech Jachim ideą jest zwiększenie wykorzystania niskoemisyjnego transportu miejskiego, poprawa stanu technicznego tras tramwajowych i połączenie torowisk w jedną spójną sieć tras tramwajowych.
Lista zadań projektu „Przebudowa torowisk tramwajowych w Szczecinie – etap II” to wykonanie:
1. Przebudowa torowiska wraz z siecią trakcyjną:
– w ciągu al. Niepodległości – pl. Żołnierza Polskiego – al. Wyzwolenia – pl. Rodła do Ronda Giedroycia
– w ciągu ul. Kołłątaja- ul. Asnyka – pętla Niebuszewo
– w ciągu pl. Żołnierza Polskiego – pl. Hołdu Pruskiego – ul. Matejki – ul. Piłsudskiego (do pl. Rodła).
2. Rozbudowa i przebudowa układu drogowego al. Powstańców Wielkopolskich dla zadania pn. „Przebudowa torowiska wraz z siecią trakcyjną w ciągu al. Powstańców Wielkopolskich do pętli Pomorzany wraz z rozbudową pętli.
3. Przebudowa torowiska wraz z siecią trakcyjną w ciągu ul. Nabrzeże Wieleckie na wysokości ul.: Podwale – ul. Kolumba – Chmielewskiego – Smolańska – Budziszyńska – do rozjazdów przed pętlą Pomorzany oraz w ciągu ul. Nowa od wiaduktu kolejowego – pl. Ratuszowy – ul. Dworcowa na wysokości hotelu Novotel wraz z dodatkowa relacją pod wiaduktem.
4. Przebudowa torowiska wraz z siecią trakcyjną na pl. Szarych Szeregów.
5. Przebudowa torowiska wraz z siecią trakcyjną w węźle Wyszyńskiego.
6. Remont podstacji prostownikowej Kolumba.
7. Budowa podstacji prostownikowej Chmielewskiego.
8. Remont podstacji prostownikowej Kaszubska.
II etap Torowej rewolucji rozpoczął się w 2020 roku od przebudowy węzła Szarych Szeregów. Dziś z ośmiu zadań do zakończenia zostały dwa.
– Tramwaje jeżdżą szybciej i ciszej – mówi Wojciech Jachim. – Wzrost atrakcyjności transportu szynowego przekłada się na zmniejszenie udziału samochodów prywatnych w komunikacji, a tym samym, zmniejszanie negatywnego wpływu transportu na środowisko i warunki życia mieszkańców.
Ostatnia prosta – Pomorzany
Dwa niezakończone zadania dotyczą kierunku Pomorzany. Zakres robót związanych z przebudową torowiska i trakcji na ulicach Nabrzeże Wieleckie, Nowa, Dworcowa, Kolumba, Chmielewskiego, Smolańska, al. Powstańców Wlkp. oraz rozbudową pętli Pomorzany jest ogromny. Chodzi nie tylko o modernizację 12-kilometrów torowiska, ale także poprawę bezpieczeństwa pieszych, rowerzystów i pasażerów komunikacji miejskiej. W ramach prac przebudowywana jest infrastruktura podziemna, a także wszystkie elementy części drogowej, chodniki i oświetlenie.
Główny wykonawca, krakowska spółka ZUE SA zakłada, że prace w ciągu ulic Kolumba i Chmielewskiego zakończą się w trzecim kwartale 2024 r. Tramwaje mają ruszyć przez Kolumba na pętlę Pomorzany we wrześniu. Na przełomie września i października planowane jest otwarcie dla ruchu samochodowego.
– Najpóźniej we wrześniu rozpocznie się przebudowa al. Powstańców Wielkopolskich. Tu zakończenie robót planowane jest w lipcu 2025 roku – mówi Wojciech Jachim. – Zadanie obejmuje przebudowę torowiska tramwajowego na całej długości al. Powstańców Wielkopolskich
Pętla tramwajowa Pomorzany zostanie rozbudowana do powierzchni 1,75 ha (obecnie 0,73 ha). Torowisko i perony (5 szt.) będą miały odpowiednio długość 1350/520 metrów (obecnie 610/130 m). Wewnątrz powstanie parking, a sama pętla zostanie wyposażona we wspólny peron tramwajowo-autobusowy, tor odstawczy, miejsca postojowe dla autobusów, budynek socjalny dla motorniczych i kierowców autobusów oraz toalety miejskie. Po przebudowie układu torowego na pętli, będzie możliwość wyjazdu z każdego toru w dwóch kierunkach (al. Powstańców Wielkopolskich i ul. Kolumba).
Ponadto, na wiadukcie nad linią kolejową nr 406 zostanie utworzony przystanek tramwajowy w celu połączenia układu komunikacyjnego ze Szczecińską Koleją Metropolitalną.
– Torowa rewolucja umożliwia połączenie już wyremontowanych torowisk w jedną spójną sieć tras tramwajowych, wykonanych przy użyciu nowoczesnych i zaawansowanych technologii o wysokich parametrach eksploatacyjnych – dodaje Jachim. – Wzrost atrakcyjności transportu szynowego sprzyja przejmowaniu pasażerów z transportu indywidualnego, a tym samym zmniejszaniu negatywnego wpływu transportu na środowisko i warunki życia mieszkańców.
Projekt „Przebudowa torowisk tramwajowych w Szczecinie – etap II” współfinansowany jest w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020, PRIORYTET: VI Rozwój niskoemisyjnego transportu zbiorowego w miastach, DZIAŁANIE: 6.1 Rozwój publicznego transportu zbiorowego w miastach oraz uwzględniony do dofinansowania w ramach kolejnej perspektywy finansowej z programu FEnIKS 2021-2027 – Działanie FENX.03.01 Transport miejski.
Wielka odmiana ulicy Szafera
W ostatnich latach Tramwaje Szczecińskie realizują jeszcze jedną ważną inwestycję związaną z infrastrukturą tramwajową. Chodzi o przebudowę ulicy Szafera.
I etap zakończył się w 2021 roku. Inwestycja objęła odcinek od Al. Wojska Polskiego do skrzyżowania z ul. Romera – długość ok. 1,2 km. Powstały drogi o dwóch, dwupasmowych jezdniach wraz z całkowicie nowym torowiskiem tramwajowym dwukierunkowym, zabudowanym, umożliwiającym poruszanie się autobusów komunikacji miejskiej. Wzdłuż jezdni wykonano chodniki i drogi rowerowe.
– Powstała też nowa pętla tramwajowo – autobusowa w pobliżu hali widowiskowo – sportowej. Ma cztery perony tramwajowe o długości 90 metrów każdy i parking na 141 samochodów – zaznaczył Wojciech Jachim, rzecznik prasowy spółki Tramwaje Szczecińskie.
I etap przebudowy ul. Szafera został zrealizowany w ramach projektu „Budowa nowych tras tramwajowych w Szczecinie”. Koszt: 125 mln zł brutto. Inwestycja otrzymała dofinasowanie z Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020.
Pętla Os. Zawadzkiego
Przebudowa Szafera II i III etap
Obecnie w trakcie realizacji jest „Przebudowa ulicy Szafera (od. al. Wojska Polskiego do ul. Sosabowskiego), etap II i III – przebudowa ulicy Szafera od skrzyżowania z ul. Romera i ul. Modrą do ul. Sosabowskiego”.
Prace rozpoczęły się w lutym 2023. Powstaje droga do ulicy Sosabowskiego/Taczaka wraz z torowiskiem tramwajowym, ścieżką rowerową i chodnikami. Po jej wybudowaniu nieprzerwany ciąg dwupasmowej dwukierunkowej arterii połączy ulice Krzywoustego, przez 26 Kwietnia, Taczaka z al. Wojska Polskiego. Znacząco odmieni to komunikację w rejonie ul. Szerokiej, dojazd do Bezrzecza i Osiedla Zawadzkiego. Obsługę linii tramwajowych ze zlikwidowanej pętli Krzekowo przejmie pętla Os. Zawadzkiego. Sieć tramwajowa zwiększy się o blisko 2 tys. metrów torów, powstaną trzy przystanki autobusowo-tramwajowe, jeden tramwajowy i dwie zatoki autobusowe.
– Ruch tramwajowy z kierunku ulicy Żołnierskiej na pętle Os. Zawadzkiego będzie możliwy już na początku lata, cała zaś inwestycja ma być gotowa w lutym 2025 roku – zapowiada Wojciech Jachim, rzecznik prasowy spółki Tramwaje Szczecińskie.
Wykonawcą inwestycji jest: Konsorcjum firm – TORMEL Sp. z o.o. i STANLED I Sp. z o.o. Wartość kontraktu: 102 mln zł.
I etap Torowej rewolucji
I etap Torowej rewolucji rozpoczął się w 2012 roku pod nazwą „Budowa i przebudowa torowisk w Szczecinie”. Wyremontowano 19 kilometrów torowisk (wraz z modernizacją i rozbudową sieci trakcyjnych, modernizacją i rozbudową stacji prostownikowych, sygnalizacji świetlnej).
W ramach tego projektu zrealizowano układ torowy przy Bramie Portowej; torowisko wydzielone w al. Piastów; torowisko wydzielone na ul. Wawrzyniaka; rozjazdy na skrzyżowaniu al. Bohaterów Warszawy z ul. Jagiellońską; torowisko wydzielone na ul. Energetyków i ul. Gdańskiej wraz z przebudową pętli autobusowo-tramwajowej Basen Górniczy i modernizację zajezdni tramwajowej Pogodno.
Koszt: 285 mln zł, dofinansowanie z UE 176,6 mln zł.