29 września miłośnicy kawy w Polsce obchodzą swoje wielkie święto, czyli Dzień Kawy. Ten dzień to nie tylko promocja tego napoju, wspólne celebrowanie picia kawy, ale także zwrócenie uwagi na problemy związane z masową konsumpcją, trudnościami krajów produkujących kawę.To także próba zadbania o promocję i edukację w kwestiach sprawiedliwego handlu, kultury picia kawy oraz obowiązku podjęcia wspólnych i przemyślanych kroków, aby zatroszczyć się o przyszłość tego produktu.
Roślinna księżniczka
Kawowiec należy do bardzo wymagających roślin, w świecie kawy zwykło się go nazywać roślinną księżniczką. Jest bardzo wrażliwy na pogodę, choroby oraz różne inne czynniki wpływające na jego rozwój. Niewielu z nas potrafi wyobrazić sobie życie bez kawy. Kofeina, czyli alkaloid purynowy znajdujący się w ziarnach kawy, stosowana jest do produkcji leków, między innymi przeciwbólowych. Polifenole i antyoksydanty pomagają zmniejszać stany zapalne w organizmie, chroniąc go przed zmianami nowotworowymi. Dzięki kawie możemy lepiej funkcjonować, ponieważ ma ona wpływ na blokadę receptorów adenozyny powodującej zmęczenie organizmu.
Kawa jest napojem pomagającym tworzyć i pielęgnować więzi międzyludzkie. W naszym kraju pierwsze zdanie podczas przyjmowania gości brzmi: Napijesz się kawy czy herbaty?
My, konsumenci wymagamy dobrego smaku, ale przede wszystkim takiej ceny, abyśmy mogli bez kłopotu kupić ziarna kawy, zaparzyć je i nie zawracać sobie głowy ewentualnie niedopitym napojem.
A producenci?
Odmienne odczucia mają hodujący kawowe drzewka, którzy stają przed coraz większymi problemami, przede wszystkim finansowymi, gdyż w wyniku znanych nam ekonomicznych zmian, przede wszystkim inflacji, drożeje wiele niezbędnych komponentów do produkcji, takich jak odżywki czy specjalne nawozy, coraz trudniej też o kredyty, zwłaszcza dla małych firm. Farmerzy muszą zadbać o sprzedaż, o promocję, a borykają się także z brakiem rąk do pracy.
Zrównoważony rozwój
Dzień po polskim święcie kawy, 1 października, będziemy obchodzić Międzynarodowy Dzień Kawy, w tym roku pod hasłem #CoffeePeople i promowaniem w mediach społecznościowych prawa do bezpiecznego i zdrowego środowiska pracy w łańcuchu dostaw kawy.
Międzynarodowa Organizacja Kawy (International Coffee Organization) ogłaszając ( w 2014 roku) ten Międzynarodowy Dzień Kawy wzorowała się na amerykańskim National Coffee Day ( 29 września). Wówczas była to przede wszystkim inicjatywa większych sieci spożywczych polegająca na rozdawaniu darmowej kawy swoim klientom. Dzisiaj – dzięki temu, że kawa stała się gwiazdą mediów społecznościowych oraz “modelką” internetu – łatwiej jest dotrzeć do tych ludzi, zwłaszcza młodych, którzy chcą zmian dla wszystkich pracowników sektora kawowego, zarówno tych na plantacjach jak i baristy czy roastera w kawiarni.
Świat kawy zbyt często bywa pełen sprzeczności i kontrastów, a historia kawy to także historie kolonializmu, niesprawiedliwości i zachłanności, które niestety w wielu przypadkach są aktualne do dzisiaj.
Dlatego idea zrównoważonego rozwoju jest bardzo ważna i w tej dziedzinie. Zrównoważona produkcja dóbr i zrównoważona konsumpcja to dbanie o ochronę środowiska, prowadzenie działań na rzecz przeobrażeń świata z uwzględnieniem potrzeb przyszłych pokoleń. Cennymi wartościami w kawowym biznesie będzie więc regularna współpraca i dążenie do wspólnego dobra. Dotyczy to również nas samych, odbierających kawę w kawiarni. Czasami zapominamy, że osoby tam pracujące dokładają wielu starań, abyśmy mogli napić się ulubionego napoju. Za drzwiami palarni wiele osób ciężko pracuje, nosząc worki z kawą, pakując nasze zamówienia czy podejmując ryzyko inwestycji w ziarna, które nie zawsze trafia w wygórowane wymagania klientów.
Kawa to nasze wspólne dobro, które umożliwia nam funkcjonowanie w ciągu dnia, daje energię do myślenia i dalszego działania. Uszanujmy historię, kulturę i tradycję nas wszystkich i zadbajmy o wzajemny szacunek dla całego kawowego świata. Niech polski dzień kawy oraz jego międzynarodowy odpowiednik będą dla nas okazją do zadumy i przemyśleń na temat tego produktu. Nie konsumujmy, lecz delektujmy się kawą.
Agnieszka Wolska
