Protokół w obecności króla Danii, podobnie jak w przypadku innych królewskich rodzin, jest zazwyczaj rygorystyczny – oparty zarówno o tradycje monarchów, jak również o współczesne zasady korpusów dyplomatycznych. Co czeka szczecinian, którzy będą gościć króla? Jakie mają obowiązki? Jak się zachować, by nie popełnić gafy? I co zrobić, gdy przypadkiem faux pas się popełni? Oto kilka ogólnych zasad dotyczących protokołu w obecności króla Danii.
Protokół dyplomatyczny to bardzo ważna sprawa, a wpadki zazwyczaj są mocno akcentowane. Pamiętacie Bronisława Komorowskiego? Były prezydent dobrze się bawił podczas swojej wizyty w Japonii. W trakcie spotkania w tamtejszym parlamencie zwrócił się do generała Stanisława Kozieja: „Chodź, szogunie”, co spotkało się z falą krytyki, a Komorowski stał się natychmiast bohaterem memów.
Spotkanie z duńskim monarchą to nie lada wyzwanie, nawet zawodowi dyplomaci muszą bardzo się starać, by nie uchybić etykiecie.
Fotoreporterzy nie mogą fotografować króla Danii, by ten był tłem dla innych osób – w „medialnym obiegu” mogą pojawiać się tylko fotografie, na których Fryderyk X jest na pierwszym planie. Jeśli zatem spotkacie jakimś cudem króla w centrum miasta, to nie liczcie na selfiaka. Podczas oficjalnych spotkań, w ramach protokołu dyplomatycznego, omawiany jest nie tyle kolor, co wręcz odcień ubioru, by wszystko było spójne. Zaglądamy w zapisy etykiety… i mówimy o kilku ciekawostkach, które są niesamowicie ważne w kontekście spotkania z królem.
Powitanie
Panowie zdejmują nakrycia głowy (jeśli noszą) podczas oficjalnych spotkań. Przedstawienie się zgodnie z protokołem jest ważne, zazwyczaj używane są tytuły odpowiednie do rangi danej osoby. Oczekuje się, że wszyscy będą zachowywać się z szacunkiem, zachowując odpowiedni dystans.
Protokół dyplomatyczny jest techniką pracy służby zagranicznej i ma za zadanie wytworzenie w stosunkach między państwami klimatu należnego im szacunku, co jest wyrazem uznania ich suwerenności i równości, oraz nadanie harmonii kontaktom oficjalnych przedstawicieli, czyli korpusu dyplomatycznego.
Punktualność
Punktualność jest ważnym składnikiem dobrych manier, choć wydaje się sprawą oczywistą. Tu nie może dojść do jakichkolwiek odstępstw. Przybycie w oznaczonej porze świadczy o szacunku dla osoby, z którą jest się umówionym, a także o poszanowaniu jej czasu. Punktualność dowodzi również słowności i rzetelności. Spóźnialski traci wiarygodność i popełnia tym samym spory nietakt.
Prywatność
Zasada uszanowania prywatności łączy się z zasadą wzajemności. Jej istotą jest nienarzucanie własnych gustów czy opinii. Nie oznacza to rezygnacji z obrony swego punktu widzenia ani z prób przekonywania do niego. Nie wolno jednak posuwać się w tym do dyskredytowania rozmówcy czy obrażania jego poglądów. Ponieważ (według etykiety) po pierwsze, bywa, że takie działanie wywołuje przeciwny skutek i rozmówca jeszcze utwierdza się w swym przeświadczeniu. Po wtóre, może spowodować utratę przyjaciela czy dobrego znajomego.
I co niezwykle ważne: unika się bezpośrednich pytań dotyczących prywatnych spraw królewskiej rodziny. Złamanie tej zasady to ogromne faux pas… no chyba że król sam zacznie opowiadać… ale to już jego wolna wola, którą… należy uszanować.
Dyskrecja
Zasada dyskrecji oznacza zachowanie dla siebie wszystkich informacji, które uzyskuje się podczas spotkania. Wiele służb publicznych zobowiązanych jest do dyskrecji przepisami wewnętrznymi. W wielu przypadkach urzędnicy administracji publicznej co do zasady spotkają się z obowiązkiem dochowania tajemnicy zawodowej. W tym wypadku natomiast wymóg dyskrecji nie jest jednak tylko regulacją prawną, jest również zasadą dobrego wychowania, której przestrzega się w stosunkach między ludźmi.
Ubranie
Pisaliśmy już, że w przypadku wizyty króla Danii w Szczecinie prowadzone były rozmowy nie tylko co do stylu ubioru, ale również co do odcienia strojów, jakie nałożą na siebie osoby spotykające się z Fryderykiem X. A to dopiero… początek.
Wiązanie krawata może przysparzać trudności i niejeden mężczyzna ma z tym spory problem. W tym wypadku obejrzenie poradnika na YouTube może nie wystarczyć, a już na pewno nie wystarczy zakup „gotowca”. Otóż, według etykiety, osoba spotykająca się z królem nie może nakładać krawata, który wcześniej był nierozwiązany i powtórnie nałożony przez głowę. Odradza się to ze względu zarówno na nieświeży wygląd węzła, jak i na trwałe odkształcanie jedwabiu. Podobnie nie należy nosić krawatów wiązanych na trwałe i mocowanych na gumkę, które przystojną jedynie wiekowi dziecięcemu.
Co jest zakazane? Noszenie przez mężczyzn krótkich skarpetek, koszuli z krótkim rękawem pod marynarką, krawata i muszki z węzłem fabrycznie związanym, używania spinki do krawata, chusteczki w kieszonce identycznej z krawatem, używania przez mężczyzn torebki na dokumenty, zakazane są kolorowe smokingi dla mężczyzn, nieodprasowane spodnie i niewypastowane buty, noszenie obuwia sportowego do garnituru, nadmiaru kolorów w ubiorze, bo tych nie powinno być ich więcej niż trzy!
Spotkania przy stole
Śniadania robocze powinny trwać mniej więcej półtorej godziny, śniadania oficjalne można przedłużyć do dwóch godzin, a obiady oficjalne mogą zająć nawet dwie i pół godziny. Ważny jest nawet kształt stołu, przewiduje się trzy opcje: stół kwadratowy, owalny lub okrągły. W zależności od wyboru, kształt ma znaczenie przy usadzaniu gości.
Obrus i serwetki muszą być świeżo uprane, odprasowane i wykrochmalone, a sztućce, talerze i kieliszki – przetarte, by zniknęły najdrobniejsze zabrudzenia i zacieki. Należy sprawdzić, czy szkło i porcelana nie mają wyszczerbień. Stół najlepiej ozdobić niską dekoracją kwiatową (w żadnym wypadku nie wysokim wazonem zasłaniającym osoby siedzące naprzeciw siebie).
Co do posiłków: należy unikać dań zbyt pikantnych lub nieznanych, kuchni egzotycznej, na przykład opartej na składnikach surowych, które nie wszyscy lubią. Menu musi być urozmaicone (nie podaje się na kolejne dania wyłącznie mięs, takich samych zestawień czy potraw w sosach). Obecność osób gości również ma znaczenie, zgodnie z etykietą, niewskazane jest zapraszanie tych samych osób na kolejne spotkania, bo mogłoby powstać wrażenie, że gospodarze mają wąskie grono znajomych, co nie świadczyłoby dobrze o atrakcyjności towarzyskiej.
Miejsce na nakrycie dla każdej osoby powinno liczyć około 60 cm szerokości, by sąsiedzi czuli się swobodnie. Pośrodku, w odległości 2 cm od krawędzi stołu, umieszcza się porcelanowy lub srebrny duży talerz o średnicy około 28 cm (10,5 cala), który służy jako podstawa pod talerz do głównego dania. Pozostaje na stole przez cały czas posiłku, aż do deseru, lecz stawiane na nim talerze wynosi się po każdym zakończonym daniu. Talerz ma 25 cm (9,5 cala) średnicy. Na nim ustawia się jeszcze podobny mniejszy talerz do zimnej przystawki, zwany też talerzem deserowym lub śniadaniowym, którego średnica wynosi około 20 cm (7,5 cala).
A co jeśli będzie wpadka?
W stosunkach między ludźmi niemożliwe jest uniknięcie błędu określanego powszechnie mianem faux pas, czyli fałszywego kroku. Od dobrego wychowania wszystkich obecnych przy tym osób zależy jak najszybsze zatarcie złego wrażenia czy skrępowania, jakie może on wywołać. Wymaga to wyczucia ze strony zarówno osoby, która taki błąd popełniła, jak i mimowolnych świadków. Autor gafy powinien zachować się w sposób najbardziej naturalny i po prostu przeprosić i w żadnym wypadku nie brnąć w tłumaczenia. Osoba, która poczuła się dotknięta ewentualną uwagą czy nieumyślnym brakiem uprzejmości, powinna zgodnie z protokołem dać odczuć brak żalu albo sytuację obrócić w żart. Wszyscy obserwatorzy zdarzenia powinni wykazać się dyskrecją, jakby nic się nie stało.
