Home Aktualności Szczecin przed wojną. Ta ilustracja pokazuje przemysłowe Pomorzany
AktualnościHistoria

Szczecin przed wojną. Ta ilustracja pokazuje przemysłowe Pomorzany

241

W drugiej połowie XIX wieku Szczecin przeszedł intensywną industrializację, stając się jednym z najważniejszych ośrodków przemysłowych i handlowych w regionie nadbałtyckim. W rejonie nadodrzańskim zaczęły powstawać fabryki, zakłady stoczniowe, magazyny i inne obiekty związane z przemysłem morskim. Ten rozwój przyciągał do miasta tysiące robotników, co doprowadziło do rozrostu dzielnic robotniczych.

 

Muzeum Narodowe w Szczecinie dysponuje ciekawa ilustracją, która pokazuje tereny przemysłowe Pomorzan.

– W 2. połowie XIX wieku nastąpiło przyspieszenie rozwoju przemysłowego i gospodarczego Szczecina. Zmiany te znalazły odzwierciedlenie w sztuce, zwłaszcza w widokach miasta. W kolejnych dziesięcioleciach krajobraz w rejonie nadodrzańskim zamieniał się w typowo robotniczo-przemysłowy. Proces ten fascynował i inspirował wielu artystów, którzy chętnie sięgali po motywy przemysłowe, chcąc wiernie zobrazować wygląd aglomeracji. Nie bez znaczenia był także użytkowy charakter ikonografii – tłumaczy Małgorzata Peszko z Muzeum Narodowego w Szczecinie.

Kompozycje z widokami zabudowy przemysłowej tworzone były bowiem na potrzeby publikacji informacyjnych i technicznych oraz winiet zdobiących papiery firmowe. Pojawiały się także w materiałach reklamowych zakładów przemysłowych, podnosząc ich prestiż. Powiększone winiety przyjmowały często formę portretu firmy i ukazując aktualny wygląd zakładu, zdobiły dyrektorskie gabinety.

– Kompozycje graficzne ukazujące szczecińskie fabryki, reprodukowane w publikacjach na temat handlu i przemysłu, stanowią cenną dokumentację wyglądu zakładów przebudowywanych lub dziś nieistniejących. Ukazywały ich rozplanowanie, formę i wielkość z podwyższonego punktu widzenia, albo z lotu ptaka – mówi Małgorzata Peszko. – Tego rodzaju ilustracją, zdobiącą publikację berlińskiego wydawnictwa Eckstein’s Biographischer Verlag jest grafika z 1907 roku, nieznanego autora, uwieczniająca widziany z lotu ptaka zespół zabudowań fabryki produktów chemicznych w szczecińskiej lewobrzeżnej dzielnicy Pomorzany, która od końca XIX wieku była znana z licznych fabryk, zakładów przemysłowych oraz sprzyjającego industrializacji węzła kolejowego. Grafika odznacza się precyzją w przedstawieniu niskich zabudowań fabrycznych. Pojedyncze kominy oraz równomiernie rozlokowane budynki sprawiają wrażenie ładu, a widoczna w tle delikatna panorama nadodrzańska powoduje, iż industrialna zabudowa nie przytłacza. Szlachetności kompozycji dodaje ulokowane w prawym dolnym rogu wyobrażenie germańskiej bogini Sediny w otoczeniu smoków, która za sprawą fontanny wykonanej przez niemieckiego rzeźbiarza i rysownika Ludwiga Manzla (1858–1936) stała się symbolem Szczecina schyłku XIX i 1. połowy XX wieku – dodaje.

Już w tamtym czasie miasto było także silnym ośrodkiem kultury, z teatrami, muzeami i galeriami, które wspierały artystów i twórców. Pomimo przemysłowego charakteru, Szczecin zachowywał swój status kulturalnej metropolii, a architektoniczne perły miasta, jak chociażby Zamek Książąt Pomorskich, współistniały z surowymi krajobrazami portowymi. Przedwojenny Szczecin to zatem miasto pełne sprzeczności – z jednej strony duma przemysłowa Niemiec, a z drugiej ośrodek bogaty w kulturę i sztukę, który inspirował licznych twórców, zarówno lokalnych, jak i przyjezdnych.

 

Powiązane artykuły

kaskada w szczecinie
AktualnościLifestyle

W Kaskadzie zbudują mapę Polski z klocków Lego

Fenomenu klocków Lego nikomu nie trzeba przedstawiać. Tym bardziej ciekawie zapowiada się...

fabryka wody w szczecinie
Aktualności

W następny czwartek wstęp do Fabryki Wody będzie darmowy

Tak się składa, że w następny czwartek, czyli 14 listopada, przypada Światowy...

układanie asfaltu na drogę w szczecinie
AktualnościBiznes i inwestycje

Ciężki sprzęt wraca na ulicę. Będzie nieco utrudnień

W dniach 12-13 listopada na ulicy Wapiennej prowadzone będą prace przy układaniu...