Według najnowszych danych Eurostatu, Polska zajmuje pierwsze miejsce w Europie pod względem liczby samochodów na 1000 mieszkańców – mamy ich aż 723. Choć wynik ten może świadczyć o rosnącej dostępności pojazdów, niesie za sobą również poważne wyzwania dla miast i samorządów. Nadmierny ruch samochodowy powoduje szereg problemów, takich jak zanieczyszczenie powietrza, korki, czy nielegalne parkowanie.
Najwyższa Izba Kontroli (NIK) przeprowadziła w latach 2022–2024 kontrolę w 12 miastach z województw kujawsko-pomorskiego, łódzkiego, warmińsko-mazurskiego i wielkopolskiego, aby ocenić skuteczność działań podejmowanych na rzecz ograniczenia ruchu samochodowego. Wyniki kontroli pokazują, że choć samorządy dostrzegają problemy, ich działania są często niespójne i niekompletne.
Brak odpowiednich planów utrudnia ocenę skuteczności podejmowanych działań. Co więcej, problemy te nie dotyczą tylko badanych miast – podobne wyzwania obserwuje się w całej Polsce, także w województwie zachodniopomorskim, zarówno w dużych ośrodkach, jak Szczecin, jak i w mniejszych miastach, takich jak Gryfino, Pyrzyce, Choszczno czy Police.
Problemy wynikające z dużej liczby samochodów
Wzrost liczby samochodów na polskich drogach wiąże się z szeregiem problemów, które wpływają na jakość życia mieszkańców. Wśród głównych wyzwań samorządów można wymienić nielegalne parkowanie na chodnikach (w wielu miastach brakuje wystarczającej liczby miejsc parkingowych, co prowadzi do zajmowania przestrzeni przeznaczonej dla pieszych), korki i zanieczyszczenie powietrza (nadmierny ruch samochodowy generuje smog i wydłuża czas przejazdów, szczególnie w godzinach szczytu) oraz niewystarczająca infrastruktura dla pieszych, rowerzystów i komunikacji publicznej (brak rozbudowanej sieci ścieżek rowerowych i priorytetów dla transportu publicznego sprawia, że mieszkańcy często wybierają samochody jako podstawowy środek transportu).
Liczba samochodów w Polsce rośnie z roku na rok, co stawia przed samorządami coraz większe wyzwania. Fragmentaryczne działania nie wystarczą – konieczne są kompleksowe strategie, które uwzględnią potrzeby wszystkich mieszkańców miasta.
Szczecin wyróżnia się na tle wielu polskich miast dzięki inwestycjom w zrównoważony transport, takim jak parkingi typu Park & Ride, rozwój Szczecińskiej Kolei Metropolitalnej (SKM) oraz budowa nowoczesnych centrów przesiadkowych. Te inicjatywy mają na celu zmniejszenie ruchu samochodowego w centrum miasta i zachęcenie mieszkańców do korzystania z transportu publicznego. Mimo to wciąż pozostaje wiele do zrobienia, aby stworzyć spójną i efektywną sieć transportową, która spełni potrzeby wszystkich użytkowników i przyczyni się do poprawy jakości życia w mieście.