W 2025 roku obchodzimy wyjątkowy jubileusz – 80 lat polskiego Szczecina. Z tej okazji, co miesiąc będziemy publikować historyczną „kartkę z kalendarza”, przybliżając kluczowe wydarzenia z dziejów miasta. Oto pierwsza z nich!
Styczeń
Tak wyglądał Szczecin tuż po II wojnie światowej i przejęciu przez polską administrację: gruzy, wypalone mury budynków, zniszczona infrastruktura miejska, nieprzejezdne drogi. Celem bombardowań alianckich nalotów dywanowych były obiekty przemysłowe i wykorzystywane militarnie, przede wszystkim stocznia i port. Dywanowy charakter tych ataków sprawił, że zniszczone zostały sąsiadujące kwartały zabudowy mieszkalnej i użyteczności publicznej, przede wszystkim w centrum miasta. Dalsze dzielnice i przedmieścia ucierpiały w mniejszym stopniu.
Twarze dawnego Szczecina. Wciąż możemy się poruszać po jego ulicach, placach i nabrzeżach portowych.
W widocznym na zdjęciu miejscu przebiega dziś Trasa Zamkowa. Po prawej widoczny wąski fragment bryły Zamku Książąt Pomorskich. W tle rozległa panorama Łasztowni i portu (kształt Wyspy Grodzkiej niemal identyczny jak współcześnie). Okopcony gmach z czerwonej cegły po lewej stronie ujęcia, to neogotycki budynek szkoły średniej im. Ottona (Ottoschule, Klosterhof 23).
Kolory na zdjęciu to nie jest wynik komputerowej obróbki, ale autentyczna barwna fotografia wykonana w 1947 roku na kliszy Kodak przez Henry’ego Cobba, wówczas studenta architektury z Bostonu, który odwiedził Szczecin w ramach World Studytour – podróży do Wielkiej Brytanii, Czechosłowacji i Polski, aby uwiecznić odbudowę ze zniszczeń wojennych.
W 2013 roku dzięki współpracy redakcji Szczecinera z Domem Spotkań z Historią oraz Fundacją „Warszawa1939.pl” kolorowe fotografie Henry’ego Cobba zostały zaprezentowane w Szczecinie – na planszach plenerowej wystawy oraz w publikacji „Barwy ruin – Szczecin w przededniu (od)budowy”, opracowanej przez P. Knapa i M. Wrzosek, dodatku do numeru 3. naszego czasopisma (skąd zaczerpnięte zostały fragmenty opisujące zdjęcie).
Cykl „Kartka z kalendarza” powstaje w ramach jubileuszu 80-lecia Szczecina we współpracy ze Szczecińską Agencją Artystyczną.